CENGİZHANA KÜSEN BULUT ( 2014)

CENGİZHANA KÜSEN BULUT

ÖZET

Cengizhana küsen bulut ,gün olur asra bedel adlı romanın bir bölümü olması gerekirken yazar roman yayınlanmadan önce bu bölümü çıkarmak zorunda kalmıştır.cengiz aytmatov bu romanında komünist rejimi ağır bir şekilde suçlamış ve rejimin kısa zamanda yıkılacağının mesajlarını vermiştir.

Yazar diğer eserlerinde oldugu gibi bu eserinde de efsane,masal ve mitleri kullanmıştır.Aytmatov bu eserinde insanları baskı ile yöneten iki lideri  cengizhan ve stalini anlatıyor.Aslında iki liderin hüküm sürdükleri devirler arasında yüzyıllar vardır.Fakat aytmatov "totalitarizm her devirde aynıdır,bu bakımdan cengizhan ile stalin arasında fark yokdur  diyerek evrensel bir mesaj çıkarmayı amaçlamıştı.Cengizhana küsen bulut romanında geçmiş ve hâl olmak üzere iki zamanda oluşmuştur.

Geçmiş zamanda cengizhan döneminde,hâl'de ise stalin döneminde birbirini seven insanların ülkenin devamının bedeli olarak nasıl feda edildikleri anlatılmaktadır.abutalip,rejiminin yaşaması için kurban edilir.Erdene ve togulan'ı ise cengizhan,iktidarın zayıflayacağı kudretinin azalacağı halkın saygısızlığının artacağı korkusuyla öldür tür.Cengizhan ve stalin hükümdarlıklarının sürebilmesi için masum insanları öldürtür.Ama her iki hükümdarda aynı akıbete uğrar.Yazar bütün eserlerinde mekan Olarak kazak-kırgızların yaşadığı orta-asya yı kullanmıştır.Bu romanda asıl mekan Yine orta asya'daki sarı Özek Bozkırıdır.Geçmiş ve hâl'deki mekan aynıdır.Sarı Özel kurbanları efsanesi Sarı özek bozkırında geçmiştir. 

Romandaki Tarihi Gerçeklik:
Hemen hemen bütün eserlerinde efsaneler, hikayeler ve mitleri kullanan
Aytmatov, Cengiz Han'a Küsen Bulut adlı eserinde de bu unsurları kullanarak
insanlık için vermek istedigi mesajları yükler.
Cengiz Han'a Küsen Bulut romanın asıl vakası Abutalip Kuttubayev'in
masalları ve efsaneleri derleyerek iktidarı kötülemek ve Yugoslav- İngilizlerle
işbirligi yapmak suçlamasıyla tutuklanmasıdır. ünu tutuklayan Tansıkbayev'in
gerçek amacı ise, bu hayali dava sayesinde terfi etmek ve terfi eden diger
arkadaşlarının mensup oldugu küçük burjuvazi sınıfına dahil olmaktır. Bu amaca
ulaşmak için altı ay önce Almatı'da gizli duruşmalarla sürdürülen ve sonuçlandırılan
davayı esas alacaktır. Bu davada Burjuva Kazaklardan oluşan bir grup milliyetçi
askeri mahkemede yargılanmış, Kazak dilinde, lanetlenmiş ataerkil feodal düzeni
amaçlayan bilimsel araştırma yapamak suçlamasıyla ikisi kut~una diziimiş, ikisi
yirmibeşer yıl digerleri onar yıl kürek cezasına mahkum edilmişlerdir. Ve bu davada
görevalanlara büyük teşvik ödülleri verilmiştir.
Sorgu yargıcı Tansıkbayev de arkadaşlarının yöntemini kullanarak
Abutalip ve arkadaşlarını mahkum etmek ister. Aslında rejimin insanlara yapmış
oldugu zulüm ve baskı Tansıkbayev'in şahsında temsil edilir. Fakat Tansıkbayev bu
akıl almaz zulüm sisteminin çarklarından sadece biridir ve sistein ancak bu şekilde
ayakta durabilmektedir.

milliyetçiligin "m"sini bile agızlarma almaya korkar olmuşlardır.
Tansıkbayev ve onun gibi mankurtlaşmış arkadaşlarına göre Sovyetlerin
menfaatleri insanların menfaatlerinden daha üstündür. Tansıkbayev rejimin ne
kadar önemli oldugunu anlatmak için şöyle der: " Devlet bir sobadır ve yakıtı da
yalnız insandır. Yakılacak insan olmazsa soba söner. Sönen, yanmayan sobanın hiç
bir faydası yoktur. Ama öte yandan bu insanlar devlet olmadan yaşayamazlar:
Sobayı tutuşturan ve yakan onlardır.

Cengiz Han'a Küsen Bulut adlı romanda iki tür Tanrı inancı vardır. tlk
Tanrı inancı mankurtlaşarak milliyetini unutan Kazak- Kırgız gençlerine digeri ise
Cengiz Han ve onun tebaasına aittir.

Cengiz Han' ın başı üzerinde olan bulut Milli Romantizm Açısından
Cengiz Aytmatov adlı eserde de ifade edildi~i gibi bize ilk olarak Hz. Muhammed'in
(S.A.V.) başı üzerinde gezen ve onu güneşten koruyan bulut motifini
ça~rıştırmaktadır. Bulut Cengiz Han'a verilmiş olan bir 'kut'tur ve Gök -Tengri'nin
onun saltanatını onayladıgına dair bir işarettir.